O znacznikach html dla trzykropczastych, trzecie

Poprzednie części artykułu: pierwsza i druga.

Spis treści

1. Data i czas w HTML
2. Dopisałem! Usunąłem! Aktualizacja! Nowe! O ins i del
3. Indeks górny i dolny – sup, sub
4. Słonie na prawo, myszy na lewo, czyli big i small
5. Stronę wykonał… address

Data i czas w HTML

Format daty stosowany w HTML:
YYYY[-MM[-DD[Thh:mm[:ss[.s]]TZD]]]

YYYY

Rok, koniecznie zapisany czterocyfrowo.

MM

Miesiąc, dwie cyfry (01 do 12).

DD

Dzień, dwie cyfry (01 do 31).

hh

Godzina, dwie cyfry (00 do 23).

mm

Minuty, dwie cyfry (00 do 59).

ss

Sekundy, dwie cyfry (00 do 59).

s

Jedno- lub dwucyfrowy zapis części dziesiętnych lub setnych sekundy.

TZD

Strefa czasowa (-12:00 do +12:00, lub Z, dla określenia czasu UTC).

Już tłumaczę. Sądzę, że najmniej zrozumiałą rzeczą okażą się nawiasy kwadratowe. Dane wyrażenie znajdujące się wewnątrz nawiasów kwadratowych nie jest konieczne. Jednak, często się okazuje, że nie można pominąć wyrażenia A, jeśli chcemy zapisać wyrażenie B. W tym przypadku pomocne okazuje się zagnieżdżanie w sobie poszczególnych nawiasów: [A [B]]. Czyta się to tak: Nikt nie każe nam podawać A i B, ale jeśli chcemy zapisać B, to musimy zapisać A. Powyższy przykład jest tylko bardziej rozbudowanym.

Literki T pomiędzy datą, a godziną, nie zmieniamy. Służy ona tylko do ich rozdzielania.

Poprawne daty:
0895
1721-12
1856-02-25
1900-01-01T22:04Z
2000-04-23T12:05:16+02:00
3000-03-02T15:12:12.22+01:00

Nie zudziłem? To wracajmy do nauki o znacznikach.

Dopisałem! Usunąłem! Aktualizacja! Nowe! O ins i del

Znacznik ins służy do zaznaczania, że dana treść została wstawiona. del oznacza treść za niebyłą. Przeznaczenie pierwszego nie budzi wątpliwości. Jednak czemu zamiast usuwać treść, otaczamy ją znacznikiem? Wystarczy wyobrazić sobie następujący przykład.

Blogger opisał pewne rozwiązanie problemu. Było ono nieładne – zastosował kilka obejść, których nie trzeba było robić, gdyby skorzystać z pewnego sprytnego narzędzia, co wskazał mu jeden z komentujących. Potem wywiązała się dyskusja na temat idealnego wyjścia. Wreszcie wszyscy osiągnęli rozsądny konsensus i blogger postanowił poprawić swój wpis, aby opisać w nim to nowe, lepsze rozwiązanie. Gdyby usunął teraz swój wcześniejszy sposób, ciężko byłoby zrozumieć sens tej dyskusji. Dlatego nasz blogger świadomie wstawił przestarzały tekst w znaczniki del, a nowe rozwiązanie zawarł wewnątrz ins.

Co jeszcze wypada nam wiedzieć na wypadek, gdybyśmy stanęli w sytuacji naszego bloggera? Oba znaczniki mają dwa przydatne atrybuty. Pierwszy to cite, które podobnie jak w cytatach wskazuje na URL, do którego się odwołujemy, np. na komentarz osoby, która podała idealne rozwiązanie. Drugim jest datetime, oznaczający czas wprowadzenia zmiany. Sposób zapisu czasu znajduje się powyżej.

Podobnie, jak w przypadku cytatów, i tu można zapisać odnośnik do źródła wewnątrz znacznika cite. Bardzo często spotykam się z umieszczaniem go wewnątrz znacznika ins, czy też del, czyli odwrotnie, jak podczas cytowania. Jest w tym pewna logika, jednak mimo to, pozostanę przy poprzednim sposobie. Dlaczego? W przyszłości do przezentacji źródła będzie wykorzystywana treść generowana przez style CSS bezpośrednio z atrybutu cite. Już teraz można zauważyć przykłady, choć nierozpowszechnione. Najczęściej taką generowaną treść umieszcza się zaraz za znacznikiem.

Zastrzegam, że to jest tylko mój wybór i niekoniecznie trzeba się z nim zgadzać. Ba, mogę się przychylić nawet do jakiegoś konkretnego argumentu przeciw.

Jeszcze jedna, ważna uwaga. ins i del mogą być elementami liniowymi i blokowymi, zależnie od ich położenia. Oczywiście – będąc elementami liniowymi, nie wolno im przechowywać elementów blokowych. Tak więc nie jest dozwolone umieszczanie nowego akapitu wewnątrz znacznika ins/del, który już w akapicie się znajduje.

Przykład (działanie):
ins jest tutaj elementem blokowym:
<ins datetime="2006-07-22T13:30+02:00" cite="http://example.org/art">
	<p>Teraz działa lepiej!</p>
</ins>
<p>Źródło: <cite><a href="http://example.org/art">http://example.org/art</a></cite></p>

a del - liniowym:

<p><del>zarzułć</del></p>

Indeks górny i dolny – sup, sub

Gdy chcemy zaznaczyć komuś, że jesteśmy skołowani do kwadratu, w mailu napisalibyśmy skołowany^2. Ale skoro HTML, to dla idei trzeba pisać masę dodatkowych literek, bo tego wymaga partia miłośników znaczników. Dlatego mamy znaczniki indeksu górnego i dolnego.

sub jest znacznikiem indeksu dolnego, i pomoże nam zapisać Ładną Cząsteczkę. sup określa w tym przypadku, jak można się domyślać, indeks górny, który posłuży nam do zapisania naszego skołowacenia.

Kod (działanie):
Indeks górny:
skołowany<sup>2</sup>
Indeks dolny:
HClO<sub>4</sub>

Notatka: Nie powinno się stosować razem z tekstem o stałej szerokości. pre i tt odpadają.

Słonie na prawo, myszy na lewo, czyli big i small

Eksponowaniem rozmiarów różnorakiego tekstu zajmują się znaczniki big oraz small. Do poprawek kosmetycznych i ogólnego mejkapu naszej strony się nadaje, ale należy pamiętać, że nie są niczym innym, jak tylko dekoracjami.

Przykład działania (efekt):
<big>słoń</big> i <small>myszka</small>

Notatka: Podobnie jak w przypadku indeksów, nie należy używać tych znaczników tam, gdzie zastosowano stały rozmiar czcionki.

Stronę wykonał… address

address to ciekawy znacznik. Jego opisy w różnych mądrych źródłach różnią się od siebie, tak więc posłużę się tu bezpośrednio specyfikacją języka HTML.

Element address może zostać wykorzystany, aby zapewnić informacje o kontakcie z autorami całego dokumentu lub znaczącej jego części (przykładowo, formularza).

Źródło: HTML 4.01 Specification: The global structure of an HTML document: The ADDRESS element.

Jak widać, dzięki temu znacznikowi możemy się lansować. Koniecznie umieśćmy go we wszystkich dokumentach napisanych przez nas. Jak wiadomo, dobra promocja jest kluczowa w biznesie.

Przykład (działanie):
<address>
	<a href="http://kowalski.pl/">Jan Kowalski</a>,
	a także grupa pl.misc.aczkolwiek.
</address>

Notatka: Choć address jest znacznikiem blokowym, nie może zawierać wewnątrz innych znaczników blokowych. Ładne podzielenie informacji kontaktowych na listę, lub paragrafy odpada.

Zakończenie

Tak jest, zostały już opisane właściwie wszystkie ważniejsze znaczniki, które nadają się do edycji tekstu. Poznaliśmy w dużej mierze semantykę HTMLa, która, gdyby wszędzie obecna, mogłaby ulepszyć Internet. Żeby nie zabrzmiało to fanatycznie, podam konkretne przykłady – raj dla wyszukiwarek o niebo inteligentniejszych od Google oraz dostępność stron, za którą wielu ludzi chętnie podziękuje.

Wypada podać źródła, z których korzystałem. A więc: Specyfikacja HTML 4.01, Tommy Olsson – Zapomniane znaczniki, przetłumaczona przez Łukasza Grabunia, opis znaczników autorstwa Macieja Łebkowskiego, który także wspierał się na dokumencie Łukasza, oraz opisie znaczników HTML na w3schools.com.

Tym razem nie będzie własnego testu, bo nie chce mi się go robić, poza tym nie mam ręki do pisania ładnych egzemplarzy. Za to polecam zastanowienie się nad zadaniami na już wspomnianej stronie Macieja o semantyce. Nie dość, że same zadania rozwijają, to można przejrzeć także rozwiązania innych i wysnuć odpowiednie wnioski.

Ze swojej strony proszę o jakieś pomysły na następne artykuły, bo taki artykuł raz na pewien czas to przyjemna zabawa, organizacja i przypomnienie własnych wiadomości, a socjalistyczna myśl, że może się to ogółowi przydać, to odpowiednia nagroda dla piszącego. Najlepiej mailem, bo wtedy będę mógł wygodnie posegregować te wiadomości.